اسید کاری چیست و چه کاربردی دارد؟

اسید کاری یکی از علوم‌هایی است که قدمتی چندین ساله دارد و چند سالی است که درون کشور وارد شده. ما در این مطلب تصمیم داریم به اسید کاری فلزات و چاپ اسید بپردازیم. برای ورود به دنیای اسید کاری باید از معلومات و دانش شیمی و خورگی زیادی برخوردار باشید، پس اگر تمایل دارید به این حیطه کاری وارد شوید، علاوه بر این که باید نکات ایمنی را رعایت کنید باید از فردی به عنوان اسید کار خبره استفاده کنید.

خیلی از اوقات به اسید کاری به عنوان یک صنعت نگاه نمی‌شود بلکه آن را به عنوان یک هنر می‌بینند. هنمانطور که از نام این این هنر مشخص است در این هنر از اسید استفاده می‌شود، اسید نیز به مایعی گفته می‌شود که مولکول‌های یونیزه شده آن درصدی کمتر از 7 داشته باشند. در اسید کاری از این مایع برای کشیدن طرح و یا نقش بر روی فلزاتی مانند آهن، برنج، استیل، فولاد در انواع گرید، مس، شیشه، آلمینیوم و.. استفاده می‌شود. در ادامه بیشتر درباره این هنر به شما اطلاعات خواهیم داد.

اسید کاری و چاپ اسید را بهتر بشناسید!

به دلیل این‌که صنایع ماشین کاری پیشرفته بسیار گسترده شده است و دستگاهای چند محور CNC و لیزری موفق به تولید قطعه‌های صنعتی و تزئینی بسیار پیشرفته و ظریف شده‌اند، دیگر استفاده از روش‌های قدیمی و باستانی کمرنگ شده است. متخصصان نیز در یافتن راه‌های جدید برای تولید بعضی از محصولات دچار تردید شده‌اند و به راه‌های پوچ کشیده می‌شوند که هم هزینه و هم زمان زیادی را از آن‌ها خواهد گرفت، در نهایت نیز ممکن است دچار دلزدگی شوند.

یکی از روش‌های بسیار پرطرفدار امروزی که برای تولید اشکال و قطعات تزئینی از آن استفاده می‌شود، همین روش اسید کاری است. این روشبیشتر از پنج هزار سال قدمت دارد و برای حکاکی تصویر، حکاکی نوشته، برش صفحه‌های فیلم و چاپ آن‌ها و چاپ برد مدارهای الکتریکی به کار می‌رود.

شاید این موضوع نیز برایتان جذاب باشد که اسید کاری تنها به فلزات محدود نمی‌شود. از هنر و یا صنعت اسید کاری برای موارد دیگری همچون سوراخ کردن سنگ مروارید، ایجاد نقوش برجسته بر روی سنگ، بر روی نگین جواهرات، بر روی صدف و گوشماهی، تخم شترمرغ و… استفاده می‌شود. این نکته نیز قابل ذکر است که اسید کاری بر روی فلزات با روش‌های الکتریکی قابل انجام نیست.

استفاده از جریان‌های الکتریکی در صنعت اسید کاری به عنوان یکی از روش‌های جدید و بسیار مهم شناخته می‌شود. در این روش از جریان مستقیم اما با ولناژی کمتر 2 ولت استفاده می‌شود، آن را به قطعه فلزی وصل می‌کنند و کاتد گرافیکی در محلول اسیدی گرم شده و در حال گردش معلق می‌باشد.

در اینجا آمپر نیز متناسب با ابعاد قطعه قابل تغییر است. گردش محلول در اینجا ممکن است به صورت دستی و یا مکانیزه یا با کمک فرچه ای با جنس ضد اسید انجام شود. با کمک فرچه ضد اسید ذره‌هایی که اکسید شده‌اند از روی فلز جدا می‌شوند تا محلول با غلظتی بالاتر به سطح فلز نزدیک شود.

برخی نیز از وان‌هایی که بسیار شبیه به الاکلنگ هستند استفاده می‌کنند، این روش نیز یکی از ساده‌ترین و در عین حال مفیدترین روش‌ها محسوب می‌شود. در این روش علاوه بر این که محلول یکنواخت می‌شود، اکسیدهایی که ایجاد شده‌اند نیز به دو سمت وان می‌روند و در آنجا جمع می‌شوند. اگر بخواهیم از مزیت‌های استفاده از روش جریان الکتریکی در اسید کاری بگوییم، می‌توانیم به در دست داشتن کنترل زمان و ضخامت خوردگی اشاره کنیم.

سیستم نمدی نیز سیستمی است که به ما این امکانن را می‌دهد که بدون این که نیاز به وان داشته باشیم، در محل مورد نظر، قطعه را اسید کاری کنیم. از این سیستم نیز در چاپ و علامت گذاری مواردی همچون سکو، اسکله‌ها، دستگاه‌ها، پل‌ها و… انجام می‌شود، زیرا این موارد دیگر امکان جابجایی ندارند. قابل ذکر است که از راه‌های دیگر برای قطعات اینچنینی نمی‌توان استفاده کرد.

اسید کاری چگونه انجام میشود؟

اکنون که کمی بیشتر از قبل درباره اسید کاری می‌دانید، شاید دوست داشت باشید که کمی تخصصی‌تر در اینباره اطلاعات به دست آورید، اگر اینچنین است و فکر می‌کنید به این کار علاقه دارید، بهتر است ادامه این مطلب را مطالعه کنید.

اگر می‌خواهید از اسید کاری در تولید پلاک‌های اسیدی مشخصات، چاپ اسید و اسید کاری فلزات استفاده کنید، شما ابتدا باید طرح مورد نظر خود را با کمک ماژیک، چاپگر، اسپری، چاپ فیلم یا  قلم ضد اسید بر روی نمونه موردنظر طراحی کنید، پس از آن نیز با کمک روش‌های ساده و یا الکتریکی اقدام به اسید کاری کنید. اگر نیاز شد می‌توان رنگ  ضد اسید را با محلول‌های آلی پاک کرد، همچنین با زیاد کردن دما و زمان می‌شود طراحی حجم در سطح، سوراخ کاری و برش انجام داد.

در ساخت قالب و قطعه‌های صنعتی و تزئینی نیز به جای رنگ ضد اسید از قیر، مخلوط گریس، رزین، موم، گل مل و… استفاده می‌شود. همچنین برای تولید قطعه‌های از جنس طلا با ابعاد میکروسکوبی که با استفاده از حل شدن طلا در جیوه تولید می‌شود از دیگر روش‌های ساخت قطعات ب روش خوردگی انجام شده است.

از چه نوع اسید و به چه اندازه‌ای انجام می‌شود؟

این سوال یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که باید به آن پاسخ داد، در زیر نوع اسید مقدار و موارد استفاده آن را برایتان نام خواهیم برد.

1.  برای این که بر روی فولاد حکاکی انجام دهید باید از محلول 25 درصد اسید سولفوریک یا محلول کلرید آن (ااا) استفاده کنید.
2.  جهت حکاکی بر روی نیکل از محلول 45 درصد اسید سولفوریک استفاده می-شود.
3. حکاکی روی مس با محلول اسید کرمیک انجام می‌شود.
4.  برای این که بر روی برنج‌های سرخ حکاکی انجام شود باید از محلول اسید نیتریک غلیظ و 10 دصد اسید کلریدیک استفاده شود.
5.  جهت حکاکی ر روی آلمینیوم از محلول 9 درصد کلرید مس و یک درصد اسیداستیک یا محلول 20 درصد کلرید آن (ااا) استفاده می‌شود.
6.  حکاکی روی فلز روی با محلول اسید نیتریک رقیق انجام می‌شود.
7.  حکاکی بر روی شیشه و سنگ‌های سیلیسی با محلول اسید فلوئوریدریک یا همان اسید سفید انجام می‌شود.
8.  حکاکی بر روی مروارید، تخم شتر مرغ و صدف با محلول اسید استیک یا سرکه انجام می‌شود.
9.  برای این که بر روی سنگ‌های آهکی حکاکی شود از محلول اسید استیک و اسید کربنیک استفاده می‌شود.
10.  برای حکاکی برذ روی طلا نیز از جیوه استفاده می‌شود.

چه فلزهایی قابل اسید کاری هستند؟

بر روی انواع استیل از جمله بگیر، نگیر، خشدار، بدون خش، براق، مات، آینه‌ای، دودی، طلایی و… می‌توان اسیدکاری و ساخت پلاک اسیدی انجام داد. بر روی فلزاتی مانند برنج نیز اسید کاری انجام می‌شود.

در این بلاگ پست سعی کردیم به طور کامل درباره اسید کاری توضیح دهیم، امیدواریم که با مطالعه این مقاله علاوه بر این که به این رشته علاقه‌مند شده باشید، به اندازه کافی از آن اطلاعات مفیدی به دست آورده باشید.